Karaoke of karakter?

‘Mama, just killed a man.
Put a gun against his head,
Pulled my trigger, now he’s dead.
Mama, life had just begun,
But now I’ve gone and thrown it all away.
Mama, ooo
Didn’t mean to make you cry,
If I’m not back again this time tomorrow.
Carry on, carry on, as if nothing really matters’.

De laatste avond van mijn veertiendaagse cursus is aangebroken. Deze jaarlijkse cursus wordt ieder jaar afgesloten met een bezoek aan dé karaokebar van Brussel. Dit jaar is hierop geen uitzondering. We slenteren richting Boulevard Anspach waar O’Reillys karaokebar ons opwacht. Verwachtingsvol betreden twintig Nederlandse cursisten de karaokebar. Queen’s Bohemian Rhapsody knalt na onze binnenkomst uit de speakers. De nummer 1 van de karaoke-top-2000 daagt ons direct uit om mee te zingen. Hoe langer de avond duurt en hoe vaker het nummer wordt herhaalt, hoe afgrijselijker het meezingen klinkt. Het werd een onvergetelijke avond.

Het verschil tussen het optreden van een artiest of een optreden van een bezoeker is levensgroot. Bij het origineel of zelfs bij een goed gelukte cover creëert een artiest vanuit zijn karakter iets nieuws. Dat is niet waar het het bij karaoke omgaat. Karaoke is een muzikale vorm waarbij het toe-eigenen van andermans liedje zonder dat daarvoor de benodigde bekwaamheden als ritme en zuivere zang aanwezig hoeft te zijn. Door het gebrek aan originaliteit en kwaliteit is het herhaaldelijk luisteren naar een karaokeliedje op den duur een regelrechte straf.

Binnen het huidige marketingdomein is karaoke met een zichtbare opmars bezig. Zo is het aantal supermarkten met een kerstcommercial dit jaar weer verder opgelopen. De éne kerstcommercial is nog zoeter en melancholieker dan de ander. Niet alleen de supermarkten doen aan karaoke. Het verspreidt zich als een olievlek door alle bedrijfstakken heen. Ook zorgverzekeraars kopiëren elkaar schaamteloos. Ze bieden allemaal iets aan op het gebied van een gezonde leefstijl. ASR met Vitality, Menzis met Leefkracht, CZ met Fitzme, eigenlijk buitelen alle zorgverzekeraars over elkaar heen met dezelfde boodschap. Wat bij de concurrent succesvol is wordt dan ook direct gekopieerd. Risicovermijding is de voornaamste reden dat bedrijven elkaar kopiëren.

Het lanceren van een nieuw product of reclamecampagne brengt altijd onzekerheid met zich mee. Zal het wel succesvol zijn? Of draait het uit op een mislukking? De dreiging om de macht over het stuur te verliezen zorgt ervoor dat we ons voorzichtiger gaan gedragen. Dit komt omdat ons brein een mogelijk verlies veel zwaarder weegt dan de ambitie van het winnen. Het brein stuurt ons in zo’n situatie liever richting een veilig gebied, ook onze comfortzone genoemd. En laat nou onze comfortzone een couveuseplek zijn voor kwetsbare karaokemerken. Voor originele karaktermerken is daar geen plek. We moeten voor de broodnodige originaliteit doorreizen naar een volgende bestemming, de leerzone. Dit is het gebied waar de magie plaatsvindt, de broedplaats voor succes. Blijvend bivakkeren in de veilige comfortzone daagt niet uit en leidt enkel tot obsolete karaokemerken. En dat is een gemiste kans.