De kunst van tijdig stoppen!

“Uiteindelijk dacht ik,
ik ga wel stoppen met dit programma.
Het is een geweldig goed programma, denk ik.
Althans er is veel gelukt, laat ik het wat bescheidener zeggen.
Maar vijftien jaar is vijftien jaar.
Het is mooi, het was mooi en is ook mooi geweest”

Nederland maakt een ongekende crisis mee. Het land is ondergedompeld in een lockdown. Met regels die horen bij een acute oorlogssituatie is Nederland bezig het coronavirus rigoureus te beteugelen. Het is 27 maart 2020. Vandaag is de allerlaatste De Wereld Draait Door te zien. Op zijn unieke wijze kondigt Mathijs van Nieuwkerk het einde van zijn programma aan. Verstilde woonkamers zijn het gevolg. De vonken van dit iconische televisieprogramma zijn nu definitief gedoofd. Met prachtige woorden onderwijst Mathijs ons dat tijdig stoppen belangrijk is wanneer iets niet meer de energie geeft als voorheen.

Zouden we niet vaker een voorbeeld aan Mathijs moeten nemen? Gewoon op tijd stoppen! In een wereld met overdaad is zoveel te stoppen. Stoppen met zinloos vergaderingen, stoppen met kansloze projecten, stoppen met slecht renderende producten of zelfs stoppen met je baan! Organisaties willen wel stoppen maar het lukt ze niet of het lukt niet tijdig of niet volledig. Ze stoppen pas als het crisis is of pas wanneer iedereen ziek thuis zit. Door het gebrek aan perspectief zijn te veel gedreven mensen afgehaakt en cynisch geworden. Dat is verspilling van talent. Zou het niet heerlijk zijn als het ook eens mínder werd? Dat wat overbodig is overboord wordt gegooid. Want minder scheelt ballast en geeft ruimte en rust. Wie wil dat nou niet?

Het is een soort natuurwet dat organisaties moeten veranderen. Door Darwins evolutietheorie zien we verandering als iets onvermijdelijks. In organisaties en teams is daardoor veel aandacht voor ‘nieuw’, voor beter en voor anders. Steeds sneller wisselen organisaties van aanpak en strategie om bestand te zijn tegen toekomstige scenario’s. Veranderingen volgen elkaar steeds sneller op. De inkt van het ene plan is nog niet droog of de volgende verandering kondigt zich al weer aan. Er beklijft weinig, en halverwege wordt het roer al weer omgegooid. Maar waarom stoppen we dan niet tijdig? Gewoon op tijd stoppen met datgene waar we allang van weten dat het verloren is. Dat komt door de heersende overtuiging dat ‘stoppen’ per definitie verliezen is. Er rust op ‘stoppen’ helaas een taboe.

Door tijdig ‘stoppen’ verkrijgen we de broodnodige ruimte om te groeien. Groei vraagt immers om ruimte. Blijf je steeds iets nieuws toevoegen dan is er gewoonweg geen ruimte meer voor vernieuwing. De vernieuwing wordt verstikt door alles wat er al is. Stoppen gaat eigenlijk over het besteden van tijd en energie. Wat slokt bij jou te veel van jouw tijd en energie op, omdat je er te lang mee doorgaat? Een manier om dit te achterhalen is de vraag; “Wat levert het op als we hier mee doorgaan?” En eigenlijk weet je het antwoord op deze vraag al lang….