Hormonen & Marketing

Posted on: 27 Nov 2023 by Ruud Olijve

Je bent wat je voelt! Onze zintuigen spelen een relevante rol in het opwekken van onze gevoelens en bepaalt zelfs ons gedrag. Hoe? Wat we ook maar met onze zintuigen waarnemen, die direct ons hormonenstelsel zullen aansturen. Hormonen zijn klein maar wel erg machtig, ze veranderen de manier waarop we ons voelen. Ze kunnen zorgen voor stemmingswisselingen, prikkelbaarheid, somberheid en angsten. Maar hormonen helpen ons ook bij het aanbrengen van een positief gevoel door het oproepen van focus, verbondenheid, trots, blijdschap en ontspanning.

Reclame manipuleert graag onze zintuigen. We weten allemaal dat de supermarkt bij de broodafdeling de lucht van versgebakken brood verspreidt. En ja, het is bewezen dat klanten dan echt meer brood kopen. Het prikkelen van onze zintuigen helpt klanten onbewust te verleiden tot een aankoop. Hoe is het mogelijk dat bepaalde gevoelens jouw verkoop en marketing iedere dag maar weer beïnvloeden?

Het is niet enkel het verspreiden van luchtjes of muziek dat ons laat reageren op onze omgeving. In onze moderne tijd blijft helaas onderbelicht dat het juist verhalen zijn die de sterkste reacties bij mensen oproepen. Kijk maar eens naar een film die jou emotioneel weet te raken, soms tot echte tranen toe. Ook de historische toespraken van Martin Luther King met 'I have a dream', John F. Kennedy met 'We choose to go to the Moon' of het recente verhaal van Extinction Rebellion, hun verhalen dragen allemaal bij dat de boodschap bij hun doelgroet sterk beklijft. Het is telkens de waarneming door onze zintuigen die bepaalde negatieve of positieve gevoelens opgeroepen, veroorzaakt door onze hormonen. Vergeet nooit dat ieder gesprek of verhaal emoties oproept. Emoties die door onze hormonen worden opgeroepen. 

Op basis van wat wij als mens met onze zintuigen waarnemen zijn er vier belangrijke stoffen in ons lichaam die in belangrijke mate ons gevoel aansturen. Deze stoffen worden hormonen genoemd en fungeren als boodschappers waarmee biologische processen in gang worden gezet. Op basis van onze waarnemingen zal het lichaam hormonen vrijgeven die zorgen dat ons lichaam in balans blijft. Ze sturen onze beslissingen aan. Het zijn deze stoffen die ons lichaam aansturen en daarmee ons gedrag. Maar kun je met deze wetenschap ook jouw marketing beïnvloeden? Hieronder staan enkele belangrijke stemmingen die een bepaald hormoon bij mensen veroorzaakt: 

    1. Wil je aandacht? Roep Dopamine op! Dopamine speelt een belangrijke rol in door beloning gemotiveerd gedrag bij executieve functies, motivatie, opwinding, bekrachtiging en beloning. Positief effect, zoals een prettig gevoel na beloning, dopamine blijkt een gunstige uitwerking te hebben op cognitieve prestaties. Het helpt ons om in actie komen, dat we niet afwachten. Dit hormoon werkt wel verslavend omdat het ons een goed gevoel geeft als dopamine vrijkomt. 

    2. Wil je menselijkheid? Roep Oxytocine, knuffelhormoon, op! Een hoog oxytocinegehalte wordt geassocieerd met een gevoel van vertrouwen en verbondenheid. We voelen ons veilig. De ieder jaar terugkerende kerstcommercials en ander feeling good uitingen zijn voorbeelden die ons helpen dit gevoel op te roepen. We smelten letterlijk als was in hun handen. Kijk de film Love Actually meer eens terug, dit soort van verhalen helpt ons aan meer menselijkheid.

    3. Wil je ontspannen en creativiteit? Roep Endorfine op! Endorfines maskeren pijn, maar zijn wel medeverantwoordelijk voor het ontstaan van een gevoel van geluk of euforie. Endorfines zijn betrokken bij beloningssysteem in de hersenen, die voor heel veel soorten (consumerend) gedrag sturend werken. Ze zorgen mede voor ons uithoudingsvermogen.

    4. Wil je trots oproepen? Roep Serotonine op! Een van de meest bekende effecten van serotonine op het centrale zenuwstelsel is het effect op de stemming. Het geeft een gevoel van sereniteit, innerlijke rust en tevredenheid. Het onderdrukt een hele reeks van gevoelens zoals angst, agressie, verdriet en het gevoel van honger. Het creëert trots, loyaliteit en binding. Merken dragen, diploma’s en certificaten uitreiken en het zichtbaar belonen van prestaties zijn zo uitingen die helpen bij mensen het Serotonine niveau te verhogen. 

Je ziet aan de bovenstaande hormonen die wel degelijk het gedrag van mensen kan veranderen. De andere kant van de medaille is dat die bepaalde hormonen om verschillende redenen uit balans kunnen raken. Dit kan leiden tot klachten maar ook tot een ongewenst gedrag onder jouw klanten en medewerkers. De twee belangrijkste hormonen die dit veroorzaken zijn: 

Cortisol + Adrenaline zijn de bekendste stresshormonen, ze zorgen dat we alert zijn. Mensen geven bij hogere doseringen weinig om anderen omdat ze te druk zijn met overleven. Ze vernietigen hun immuunsysteem als er een langere tijd hoge niveaus in het lichaam aanwezig is. Cortisol en Adrenaline worden opgeroepen door een onveilige omgeving te creëren. Voorbeelden van situaties die deze hormonen oproepen zijn; je klanten onder druk zetten met het verplicht tekenen van offertes (auto’s, keukens), schreeuwen tegen medewerkers (TV-wereld) of mensen in het ongewisse houden over het behouden van hun baan. Het zijn dit soort situaties die zorgen voor stressreacties. Deze slechte hormonen zijn wijdverbreid in onze moderne wereld en desastreus voor onze gezondheid en voor negatieve gedragingen.

Als bedrijf kun je wel degelijk iets met deze vervelende hormonen. Je kan tamelijk uniek dit gegeven van de te hoge stresshormonen inzetten in jouw propositie. Een mooi voorbeeld hiervan is de campagne van Nationale Nederlanden die een stress-aanpak centraal zet: Minder stress, minder verzuim. Het ontzorgen van jouw klanten laat bij hen een ontstressende zucht van verlichting klinken!

PS: dé tool om je op weg te helpen is het Jobs Stories Canvas

Ruud Olijve

Share:
Facebook LinkedIn Twitter