Neurofatigue is de uitputtende vermoeidheid na hersenletsel


Moe, moe, moe.... dat is wat je ervaart na hersenletsel.

Alles kost kracht en moeite zodat je bij iedere inspanning telkens weer moet rusten. Normaal gesproken start je iedere dag met het willen behalen van gestelde activiteiten en doelen. Gewoon over de startlijn heen stappen en richting de finish toewerken. Bij mensen met NAH werkt dat niet want bij iedere start lopen we niet naar richting de finish maar is het de finish die razendsnel naar hen toekomt.

Bij gezonde mensen nemen de hersenen ongeveer 25% van alle energie voor hun rekening. Dat is sowieso al fors want ons lichaam is naar verhouding veel groter dan onze hersenen. Dat mensen die een NAH hebben sneller leeg worden getrokken komt dat er een beschadiging is in hun brein. Voor allerlei taken kent ons brein neurologische verbindingen die als een snelweg zijn aangelegd. Bij mensen met een beschadiging kunnen de hersenen de signalen niet meer over de vaste snelweg heen schieten. Ze zijn aangewezen op binnendoorwegen waar het brein de weg niet goed kent. Dat vraagt dus veel meer van onze hersencapaciteit en zorgt ervoor dat er veel energie weglekt. De door beschadigingen afgesloten snelwegen in ons brein zorgen voor de chronische vermoeidheid, iedere dag weer. 

Hoe komt het dat ik zo vaak dodelijk vermoeid ben? Voor mij zijn dit de belangrijkste oorzaken:

  • Woordvindingsproblemen. Continu ben ik aan het zoeken naar de juiste woorden. Dat maakt een gesprek voeren erg intensief, vooral in groepsverband en als er ingewikkelde materie wordt besproken. Ik merk dit voornamelijk bij periodes van overprikkeling of grote vermoeidheid. Het trekt weer weg als de overprikkeling of moeheid afzakt. 
  • Vertraagde informatieverwerking. Door de schade in het brein kan het zijn dat informatie langzamer verwerkt wordt. Je moet een topprestatie leveren tijdens het voeren van een gewoon gesprek: luisteren, verwerken wat er gezegd wordt, het begrijpen en dan ook nog antwoord geven. Dit kost veel energie.
  • Verhoogde prikkelgevoeligheid. Prikkels komen op volle sterkte binnen omdat de hersenen niet goed meer kunnen filteren. Muziek, geluid, licht, kleuren en geuren, warmte of kou worden daardoor veel heftiger ervaren. Je moet alles verwerken en daardoor stijgt je stressniveau en word je moe.
  • Nadenken over routinehandelingen. Handelingen die voor het hersenletsel vanzelfsprekend waren, moeten nu stap voor stap overdacht worden. Neem koffiezetten. Daarvoor moet je water in het apparaat doen, een koffiefilter pakken, koffieschepjes afmeten, het apparaat aanzetten, kopjes pakken. Elke stap kost energie. Koffiezetten en tegelijkertijd een gesprek voeren (multitasken) kost dubbele energie.
  • Overbelasting. Niet iedereen heeft in de gaten wanneer de vermoeidheid toeslaat. Daardoor ga je soms te lang door, waardoor je het risico loopt overbelast te raken en nog vermoeider te raken. Onbegrip van de omgeving vergroot dat risico.
  • Evenwichtsproblemen. Lopen, overeindkomen... zijn moeilijke activiteiten bij iemand die kampt met evenwichtsstoornissen. De hele dag beweegt de wereld om jou heen. Letterlijk en figuurlijk is het je staande houden erg belastend. 
  • Doofheid. Nooit horen waar een claxon vandaan komt of waar een blaffende hond zich bevindt, dit zorgt telkens voor een alerte gemoedstoestand. Je staat als je naar buiten gaat altijd direct aan en dat vreet energie. 

Mochten mensen in jouw omgeving hier mee kampen, probeer rekening te houden hetgeen hun zo belast. 

Ruud Olijve


Deel:
Facebook LinkedIn Twitter