Déjà vu rampjaar van 1672


Energiecrisis, stikstofcrisis, woningnood, zorginfarct, coronacrisis, eurocrisis en een gruwelijke oorlog! Door al deze ingrijpende gebeurtenissen polariseert onze samenleving in een hoog tempo. Een samenleving waar mensen schuilen in bubbels en er enkel voor- of tegenstanders zijn. Hoe luider we onze mening verkondigen, hoe minder we ons gehoord voelen. Een samenleving waar het onderlinge vertrouwen tot een dieptepunt is afgedaald en een rijke voedingsbodem oplevert voor allerlei complotten. Het resultaat, een steeds conservatievere maatschappij waar vernieuwing en innovatie met angst tegemoet wordt getreden. We leven kennelijk in een uniek tijdsgewricht, maar is dat wel zo?

Nou eigenlijk niet, want dit jaar is het 350 jaar geleden dat er iets soortgelijks voordeed en wat in de Nederlandse geschiedenis bekendstaat als het Rampjaar. Na tachtig jaar van economische voorspoed in de Gouden eeuw kwam hier ineens een einde aan toen Nederland door zijn buurlanden werd aangevallen. Er ontstond een bestuurlijke chaos waarbij de maatschappij in twee groepen werd gespleten; de staatsgezinden en de prinsgezinden. Woedende inwoners en bestuurders waren niet voor enige rede vatbaar en dit leidde tot politieke afrekeningen. Niemand was zijn leven zeker; zelfs de gebroeders Johan en Cornelis de Witt ervaarden dit toen ze door een woedende menigte werden vermoord. "De regering is radeloos, het volk redeloos en het land is reddeloos," is een gevleugelde uitspraak die goed samenvatte wat er toen aan de hand was. 

Nederland wordt in 2022 weliswaar niet aangevallen door jaloerse buurlanden maar de aanvallen komen nu uit de spelonken van de sociale media. Waar mensen al dan niet anoniem zich met gelijkgezinden verbinden en onze samenleving troebleren. Waar anders dan ten tijde van de Gouden eeuw de ideologische doctrine belangrijker is gemaakt dan het hebben van innovatieve en wetenschappelijke ideeën. Maar het zijn juist die ideeën en niet de doctrines die ons de broodnodige vooruitgang brachten. Door het succes op het gebied van zeevaart, handel en wetenschap won de koopman tijdens deze economische bloeiperiode veelal van de dominee. Toen ideologische doctrines leidend werden en ook het onderlinge vertrouwen verdween was het gedaan met de economische pret. Er brak een donkere periode van neergang aan. Precies wat ook nu gebeurt door de huidige tegengestelde doctrines. Waar visie ontbreekt en het gebrek aan samenwerking, en consensus hoogtij viert leidt het volk! Om dit te voorkomen zullen we mooie, gekke en unieke ideeën de ruimte moeten geven om vervolgens met elkaar te gaan samenwerken zodat deze ideeën ook daadwerkelijk worden gerealiseerd. 

Ruud Olijve


Deel:
Facebook LinkedIn Twitter